Το στρατιωτικό αεροπλάνο «Κυρήνεια»
Η πρωτοβουλία για αγορά ενός πολεμικού αεροπλάνου από τους Έλληνες της Κύπρου προς την μητέρα Ελλάδα είχε αρχίσει τον Ιούνιο του 1926, όταν εκλέχθηκε σχετική επιτροπή εράνων για όλη την Κύπρο, με ταμία τον Ηγούμενο Κύκκου Κλεόπα. Στη συνέχεια ανέλαβε έντονη δραστηριότητα ο φλογερός πατριώτης και βετεράνος εθελοντής των Βαλκανικών Πολέμων του 1912-1913, Μητροπολίτης Κυρηνείας Μακάριος Μυριανθεύς, ο οποίος είχε μεριμνήσει εκτός των άλλων και για την εκπαιδευτική ανάπτυξη της περιφέρειάς του. Οι έρανοι για την αγορά του αεροπλάνου διεξήχθησαν σε ολόκληρη την μητροπολιτική περιφέρεια Κυρηνείας που περιλάμβανε και τα χωριά της Μόρφου, της Μαραθάσας και της Πιτσιλιάς, ενώ συνεισέφεραν και αρκετά μικρότερα και φτωχότερα χωριά του νησιού. Τελικά, συγκεντρώθηκε το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 2800 λιρών, το οποίο στάλθηκε στον πρωθυπουργό της Ελλάδας Ελευθέριο Βενιζέλο. Το αεροπλάνο που αγοράστηκε ήταν ένα διθέσιο γαλλικό στρατιωτικό Brequet 19 το οποίο έφερε το όνομα «Κυρήνεια» γραμμένο κατά μήκος της ατράκτου. Παράλληλα, το νέο απόκτημα της «Ελληνικής Αεροπορικής Άμυνας» ήταν εξοπλισμένο με δύο ελαφρά πολυβόλα και υπήρχε η δυνατότητα μεταφοράς βομβών. Μετά την ολοκλήρωση των εράνων τον Δεκέμβριο του 1928, ο σημαντικός Λευκωσιάτης ποιητής Ιωάννης Περδίος έγραψε σχετικό ποίημα για το μεγάλο αυτό γεγονός του κυπριακού ενωτικού κινήματος:
Μὲ τὸ Ράσο τῆς Κερήνειας ποῦ φουσκώνει στὸν ἀγέρα
Καὶ τοῦ Λαοῦ τὴν φλόγα ποῦ τὴν Κύπρον πυρπολεῖ
Δώσαμε τὸ πρῶτο Δῶρο στὴν Χρυσῆ μας τὴν Μητέρα
Κι’ εἴθε πρῶτο νὰ μᾶς φέρῇ τὸ δικό της τὸ φιλί!
Η τότε ελληνική κυβέρνηση είχε υποσχεθεί ότι ένα από τα πρώτα ταξίδια του αεροπλάνου θα ήταν στην Κύπρο και την Κερύνεια, χωρίς όμως αυτό να πραγματοποιηθεί. Το χρέος μας προς την Κερύνεια παραμένει, μέχρι την απελευθέρωσή της από τα τουρκικά κατοχικά στρατεύματα και την επιστροφή όλων των νόμιμων κατοίκων στις περιουσίες τους σε συνθήκες ασφάλειας και δημοκρατίας.
